Op plaats 9 in de top 10 van meest door kopers gemelde klachten bij Woningborg staan gebreken aan vloerafwerking. Meestal heeft de koper de afwerking na oplevering laten uitvoeren maar bij schade daaraan wordt de oorzaak vaak gezocht in de bouwkundige ondergrond. Het schadebeeld is storend zichtbaar aanwezig maar kan veelal niet worden afgewezen met als reden dat het slechts esthetisch is. Dit soort klachten geeft vaak discussie. Wie is verantwoordelijk?
Soorten vloerafwerking
De afwerkingen zijn hoofdzakelijk in te delen in een aantal veel toegepaste soorten, zoals steen-, hout- en kunststofachtig (bijv. keramische vloertegels, parket en pvc). Ieder materiaal heeft specifieke eigenschappen en verwerkingsvoorschriften. Degene die de afwerking verkoopt en in opdracht van de koper verwerkt dient daar rekening mee te houden. Deze dient ook vast te stellen of de gekozen vloerafwerking toe te passen is in de gegeven situatie. En of er speciale voorzorgsmaatregelen nodig zijn. Ook de ondervloer kent materiaaleigenschappen zoals een bepaalde werking door het drogingsproces doordat tijdens het bewonen de ruimte wordt verwarmd. De vloerafwerking zal dergelijke normaal optredende werkingsprocessen (droging, kruip en krimp in beton, zetting) moeten kunnen opvangen, anders ontstaat schade.
Soorten gebreken
We zien tijdens de garantieperiode (ingaande 3 maanden na oplevering) wat betreft vlakheid bijvoorbeeld een zonk (plaatselijke verdieping in het vlak), een hobbel of bult en het niet waterpas zijn. Dit is te wijten aan een gebrekkige uitvoering. Bij onthechting is het schadebeeld veelal breuk of scheurvorming of het loskomen/holklinken van vloertegels.
Bij pvc-vloerafwerking, dat tegenwoordig veel door kopers wordt gekozen, is het meest voorkomende gebrek lijnvormige blazen, de zgn. molsgangen. Aanwezig vocht in de ondervloer (bouwvocht of van een lekkende leiding*) wordt door een dampdichte toplaag opgesloten.
* In deze situaties zijn 2 termijnen aan de orde:
- Garantietermijn lekkage leidingwerk is 2 jaar, ingaande 3 maanden na oplevering. Voor binnenriolering geldt 6 jaar.
- Termijn bij verborgen gebreken (op basis van de overeenkomst) is 5 jaar, ingaande 6 maanden na oplevering.
Dunne vloerafwerkingen
Pvc- en kunststofvloeren zijn dun en kwetsbaar voor oneffenheden in de ondervloer. De toegestane afwijking in vlakheid bij oplevering van een zandcement- of anhrydrietvloer is aanzienlijk (12 mm over een lengte van 2 meter). Omdat kopers anders verwachten adviseren wij een hogere vlakheidsklasse aan te houden en dat met de uitvoerende partij vast te leggen in het offertestadium. Ondanks die hogere vlakheidsklasse zal egaliseren van de vloer na oplevering en voor het aanbrengen van zulke vloerafwerkingen altijd nodig zijn. De koper dient dit zelf te verzorgen.
Goed en deugdelijk werk
Vloerafwerkingen die de ondernemer verkoopt en aanbrengt dienen te voldoen aan de eis van goed en deugdelijk werk. Bij de meeste woningen betreft het vloertegels in de badkamer en toiletten. In dat geval valt het gehele pakket (ondervloer, voorzorgsmaatregelen en afwerking) onder de verantwoordelijkheid van de ondernemer. Denk aan voldoende dekking op leidingen in de dekvloer, voldoende dikte van de dekvloer, eventueel extra wapening als de afwerking zich uitstrekt over meerdere vloervelden (bijv. bij meerdere woningbeuken) toepassing van geschikte, flexibele tegellijm of als er vloerverwarming is geleverd aan het verstrekken van een opstookprotocol aan de koper.
Wat we veel zien zijn discussies tussen de koper en bouwondernemer over de herstelverplichting. Vaak zit dit in het grijze gebied: is het een esthetische klacht die de koper moet accepteren of is de aard en omvang van de klacht zodanig dat er een herstelverplichting en herstelactie van de ondernemer noodzakelijk is. In geval van twijfel kan de koper of bouwondernemer contact opnemen met Woningborg over eventuele bemiddeling.
Goede voorlichting kan veel discussie tussen partijen voorkomen. Voor alle partijen geldt: voorkomen is beter dan herstellen.
Goede voorlichting
Welke vloerafwerking in een woning na oplevering komt, daarvan is de ondernemer meestal niet op de hoogte. We raden ten zeerste aan dat de ondernemer als deskundige tijdig specificaties van de door hem toegepaste materialen aan de koper verstrekt. Daardoor weet de koper, die als leek wordt beschouwd, wat wel en niet kan worden toegepast als vloerafwerking en waar hij en zijn leverancier rekening mee moeten houden. Dat geldt voor zowel zijn keuze van vloerafwerking als voor het tijdstip waarop en hoe dat materiaal wordt verwerkt. Want als er geen bemerkingen bij oplevering zijn, dan accepteert de koper immers de vloer. En als de onderaannemer zijn product verwerkt, accepteert hij daarmee de ondergrond.