Circulair bouwen: hoe zetten we de stap van ambitie naar realiteit?

In de nieuwste aflevering van de Bouwzeker-podcast gingen we in gesprek over circulair bouwen. Dit thema is niet meer weg te denken uit de bouwsector en speelt een steeds grotere rol in projecten, aanbestedingen en regelgeving. Maar hoe ver is de sector echt? En wat kunnen bouwers vandaag al doen om circulair bouwen in de praktijk te brengen? We spraken hierover met experts Bas van der Westerlo en Marlou Kellenaars van Volantis.

Van een visie naar een circulaire uitvoering

Circulair bouwen is een term die je steeds vaker hoort, maar nog niet overal even concreet wordt toegepast. Volgens Marlou Kellenaars is het essentieel om ambitie om te zetten in actie:
“Als je van tevoren ambities stelt, dan zie je ook hoe je daar naartoe moet werken. Zonder dat je in de lucht blijft zweven.”
Door vooraf goed na te denken over circulaire doelstellingen en haalbaarheid, wordt het makkelijker om duurzame keuzes in het bouwproces te integreren.

Bas van der Westerlo, expert op het gebied van circulair bouwen, benadrukt dat het niet alleen om mooie woorden gaat, maar om structurele verandering:
“We zitten midden in een transitie. Het is nu tijd om de vertaalslag te maken van ambitie naar praktijk.”

Circulair bouwen is haalbaar als je er vroeg mee begint

Een veelgehoorde misvatting is dat circulair bouwen duurder zou zijn dan traditioneel bouwen. Maar dat hoeft niet zo te zijn, zegt Marlou Kellenaars:
“Als je houtbouw vanaf het begin meeneemt in je ontwerp, hoeft het niet eens duurder te zijn. Maar als je pas aan het einde omschakelt, wordt het wel kostbaarder.”
Dit benadrukt hoe belangrijk het is om circulaire principes direct in de ontwerpfase te integreren.

Daarnaast zijn er no-regret-maatregelen – kleine aanpassingen die zonder extra kosten bijdragen aan een duurzamer gebouw. Denk aan het gebruik van biobased materialen of het ontwerpen met losmaakbaarheid in gedachten.

Nu al voorbereiden op circulair bouwen, waar kan je beginnen?

Hoewel de regelgeving nog in ontwikkeling is, hoeven bouwers niet te wachten om stappen te zetten. De experts noemen een aantal eenvoudige acties waarmee je vandaag kunt beginnen:

• Doe een nulmeting: waar staat jouw project nu qua circulariteit?
• Maak gebruik van bestaande berekeningen, zoals de MPG-score.
• Kijk naar ‘Het Nieuwe Normaal’ en evalueer hoe jouw bouwproces hierop aansluit.
• Start met kleine, haalbare stappen, zoals het gebruik van losmaakbare materialen.

De wetgeving kan werken als versneller van circulair bouwen

De grote vraag is: moeten we circulair bouwen overlaten aan de markt of moet de sector gepusht worden? Bas heeft daar een duidelijk antwoord op:
“Pushen helpt om in de versnelling te komen. In de eerste jaren werd er veel gepraat, maar weinig gedaan. Verplichtingen, zoals aanscherping van de MPG-norm, dwingen de sector om stappen te zetten.”

Marlou voegt hieraan toe dat regelgeving de transitie kan versnellen:
“Een CO2-tax op materialen die veel CO2 uitstoten zoals beton zou een extra stimulans kunnen zijn om circulaire keuzes aantrekkelijker te maken.”

De toekomst: van een marketing term naar echte verandering

Circulair bouwen is niet alleen een trend, maar een noodzakelijke verandering in de bouwsector. Steeds meer opdrachtgevers en woningcorporaties eisen duurzame oplossingen. Dat betekent dat circulair bouwen niet slechts een buzz woord mag zijn, maar onderdeel moet worden van het DNA van bouwbedrijven.

“Als het in je DNA zit, dan win je tenders. Maar dan moet het er wel écht in zitten,” aldus Marlou Kellenaars.

Bij Woningborg volgen we de ontwikkelingen in de sector op de voet en helpen we bouwers met de juiste kennis en tools. Wil je meer weten over circulair bouwen? Volg dan een training bij de Woningborg Academy of luister naar de nieuwste aflevering van de Bouwzeker-podcast!